De keizer van Populië, hoofdstuk 2 - Brand (III)
III. Gelukkig als de Eerste Peer
KOLCHOZE VAN DE VROLIJKE RUPS, DISTRICT WELKOM, 2:22PM
Een half uur later was ik gelukkig terug droog en had ik mijn nota’s gefotografeerd en doorgestuurd naar Gianni, maar was mijn dienstwagen in panne gevallen terwijl ik onderweg was naar de wijk Welkom. Het ergste van al – ik was vlak voor het huis van Boert Van Vettenberghe in panne gevallen. Ik was uitgestapt en had de motorkap geopend zonder iets te zeggen.
“Dag inspecteur,” begroette Boert mij, die in een petieterig klein tuinstoeltje in zijn verwaarloosde voortuin zat om wat zon te vangen, “fijn dat u ons weer een bezoek brengt!” Zijn dikke wenkbrauwen trokken zich samen in leedvermaak.
“Ik ben in panne gevallen, meneer Van Vettenberghe,” zei ik kort, voorovergebogen. De motor voelde heet aan en er kwam stoom uit de koelbuis. Waarschijnlijk was de koelvloeistof op. Ik zuchtte en rechtte mijn rug. Ik draaide me naar Van Vettenberghe, die zijn plezier niet kon verbergen in mijn ongeluk. Naast hem lag Roodborstje in een andere tuinstoel. Ze zei niets en droeg een grote zonnebril. Aan de andere kant van het grindpad naar zijn voordeur zat echter een man die me nog niet opgevallen was in een tuinbroek en een mouwloos t-shirt onkruid te wieden. Boert zag dat ik de man gezien had.
“Zeg eens hallo aan inspecteur Haspelaer, Kenny,” riep Boert naar de man, die opkeek en nu ook overeind kwam. Kenny was geen grote maar wel een gespierde man met donker haar en even donker, grof haar over zijn armen en schouders, een dikke stoppelbaard en opvallend blauwe ogen. Hij knikte me met enig wantrouwen toe maar hij kwam me vreemd genoeg bekend voor.
“Dag meneer…”
“Poephaar,” zei hij. Toen viel het me in. Kenny Poephaar was een porno-acteur uit Vogelarije die vaak samenwerkte met Heinz Spritzmann.
“Ah, meneer Poephaar,” zei ik, “aangenaam. U bent hier de tuinman?”
“Ja. De motor van uw wagen lijkt me oververhit,” zei hij met een knik in de richting van de stoom die uit de motor kwam.
“Dat denk ik ook, ja.”
“Hola Kenny,” kraste Boert als een gigantische kraai, waarna hij uit een zakje cocktailnootjes in zijn mond naar binnen goot en die krakend opat terwijl hij verder praatte, “jij bent hier als tuinman, niet als garagist, hé!”
“Laat hem inspecteur Haspelaer even helpen, Frietje,” fluisterde Roodborstje naar haar man, zonder van positie of uitdrukking te veranderen. Boert monkelde en greep naar één van Roodborstjes borsten. Paprikastof zat nu op haar borst.
“Voor één keer dan,” gaf hij toe, waarna hij naar Kenny knikte, die uit de voortuin via het grindpad naar me toe kwam.
“Ik denk gewoon dat er koelvloeistof nodig is,” zei ik, terwijl Kenny zich samen met mij over de motor boog.
“Ja,” bevestigde hij, “maar hier zit ook een schroef niet helemaal juist, waardoor je auto meer koelvloeistof verbruikt dan nodig. Ik ga even naar mijn bestelwagen, ik denk dat ik je kan helpen.”
Van nabij rook Kenny naar doordringende maar zeer mannelijke eau de cologne en olie.
“Bedankt,” zei ik. Kenny knikte en wandelde naar zijn bestelwagen. Boert was intussen toe aan een emmer gebraden kippenboutjes die onder zijn stoel stond.
“Kenny is een goede gast,” zei hij met zijn mond vol, gesticulerend met een kippenbout, “Als het aan mij lag, had je de wegendienst kunnen bellen.”
Ik haalde slechts mijn schouders op en besloot niet in te gaan op de provocatie.
Tien minuten later was ik op weg en nog eens een kwartier later was ik in Welkom, één van de weinige nog echt landelijke wijken van de megalopolis die Populië-Econovina geworden was in de voorbije decennia. Het was ook niet moeilijk te zien waarom: Welkom maakte een eerder schrale, verwaarloosde indruk, met veel taai kreupelhout, lage bomen, velden vol wild gras en onkruid, modderpoelen en verspreide, haast vanzelf in elkaar stortende oude keuterboerderijtjes. De wolken hingen er laag over de flauw glooiende heuvels en buiten één tweevaksbaan die Welkom in twee sneed, waren alle andere wegen onverhard. De bewegwijzering, zo die er al was, was amateuristisch: met stift beschreven houten planken die stonden weg te rotten in de regen, in de zon weggebleekte borden die “rustplekken” aanduidden met picnictafels, waar in veel gevallen geen tafels te bespeuren waren of er al jaren mos en onkruid over groeide, en de occasionele levensgrote cut-out langs de weg van Poenie, die steeds vrolijk zijn duim omhoog stak.
Poenie, de leider van de Commune van de Eerste Peer, was hier ongeveer 15 jaar geleden neergestreken nadat hij een aantal hectaren land en kleine boerderijtjes had opgekocht. Sommige voormalige boeren werkten nu voor zijn Commune. De Commune leefde van bio-toerisme en de bioproducten die ze zelf teelden, maar Poenie paste ook gul bij uit eigen zak. De man was immers de zoon van een gewezen topambtenaar van rijke komaf en hij had altijd al op een fonds geleefd van zijn vader zaliger zonder te moeten werken voor zijn geld. Zo was een soort communist zijn natuurlijk redelijk eenvoudig.
Ik vond Poenies centrale boerderij al met al makkelijk. De half in de grond weggezakte, smeedijzeren poort stond open en zag er verroest uit. Voorzichtig reed ik het terrein op. Rechts zag ik een bende haveloze kinderen spelen in het lange gras op en rond een speeltuintje dat de communeleden kennelijk zelf in elkaar geknutseld hadden. Recht voor mij lag de hoeve van Poenie zelf, met aangebouwde koterijen waaruit ik van in m’n auto al de mestwalm kon ruiken, en verderop een slordige boomgaard. Van links, over het onregelmatige gras dat vol molshopen stond, kwamen drie honden aangerend. Ik stopte de auto en wilde het portier openen toen ik merkte dat de honden niet alleen al vlakbij waren maar erg agressief blaften. Ik keek de andere kant op – de kinderen leken het niet te merken.
“César!” riep een energieke stem, “Josée, Imelda!”
De eigenaar van die stem was Poenie zelf, die even verderop onder een in de schaduwen verborgen pergola had gezeten en nu van het trapje naar beneden slenterde, zijn honden bij zich roepend. De dieren dropen met een zekere teleurstelling af en ik opende mijn portier.
“Ha, inspecteur Haspelaer, zeker,” begroette Poenie mij nu zelf, traag op mij af wandelend. Hij droeg een versleten jeans-overall en een strooien hoed. Zijn hoofd leek inderdaad op een omgekeerde peer, en bovenop zijn hoed stak een tak met een groot groen blad.
“Inderdaad, meneer Poenie,” knikte ik hem toe. Zijn drie honden hadden zich rond hem verzameld. Toen hij voldoende dicht genaderd was, stak ik mijn hand uit. Poenie nam die aan en schudde ze stevig.
“Meneer is niet thuis, zeg maar gewoon Poenie,” zei hij joviaal. Hij had levendige blauwe ogen en een brede glimlach die hem wat dommig deed lijken, maar uit mijn gegevens wist ik dat Poenie alles behalve een domme man was.
“Dank u wel. Ik kom in verband met de moord op consul Ter Beken.”
“Oei,” zei Poenie, “dat is serieus.”
Het was een tel stil.
“Is het die pot perenconfituur die hij had gekregen van ons en die niet meer 100% goed was?” vroeg Poenie toen.
“Wat? Nee.”
Poenie lachte opgelucht en krabde onder zijn kin. Hij draaide zich naar zijn pergola: “Zie je wel Frans!” riep hij naar een onbekende man die in de schaduwen zat, “Ter Beken is helemaal niet gestorven aan die pot confituur!”
Die schaduwen bleken drie figuren te omvatten, die rechtop stonden en ook afdaalden naar Poenie en mij. De genoemde Frans was Lome Frans, een wat dubieuze hennepboer in de Commune, de boerin Geertrui De Rechte, die haar donkere haar in een strenge knot droeg, en tenslotte boer Marc Priem. Marc Priem was gebouwd als een tractor en had kolenschoppen van handen.
“Is er een probleem?” vroeg Priem. Eén van zijn ogen stond scheel.
“Ik kom enkel maar een paar vragen stellen. Ook aan u, meneer Priem.”
Priem monsterde mij en zette een stap dichter, op de grond spuwend: “Ja?”
“Rustig, Marc,” zei Poenie verzoenend, voor zich weer tot mij te richten, “Wat wil u weten?”
“De Commune gebruikt een turbine om fruit mee te versnipperen, juist?” vroeg ik. Poenie knikte.
“Het is een dergelijke turbine waardoor consul Ter Linden is gedraaid. We weten dat omdat de draairichting van de turbine van rechts naar links moet geweest zijn, en zulke turbines worden enkel gebruik in uw Commune.”
Poenie fronste.
“Maar onze turbines staan hier allemaal, ik kan ze u direct tonen.”
“Niet allemaal, Eerste Peer,” zei Geertrui, “we hebben er onlangs één afgedankt.”
“En wat is daarmee gebeurd?” vroeg ik.
“Ging jij die niet verkopen?” vroeg Poenie aan Marc. Marc schampte.
“Ja Marc, voor drugs, nietwaar? Bollen en weed,” vroeg Lome Frans met een grijns.
Marc schampte opnieuw. Eén van zijn schele ogen keek me aan.
“Ik ben die gaan leveren bij die keutel in Vogelarije, hoe heet hij ook alweer, Cabron.”
“Is er een bewijs van die transactie?”
“Sebiet wat transacties op uw muil anders, inspecteur,” zei Marc losjes. Lome Frans lachte en Geertrui kruiste haar armen.
“Marc,” suste Poenie, “nu niet. Inspecteur, wij doen niet aan papieren maar werken op basis van vertrouwen. Maar Marc, Cabron San Tander heeft er toch iets voor gegeven?”
Boer Priem lachte boosaardig.
“Anders gaan we het hem zelf gaan vragen. Ik ga wel mee,” bood Priem aan.
“Dat is niet gebruikelijk,” zei ik kort. Als Priem iets te verbergen had, kon ik me voorstellen dat hij ter plekke Cabron San Tander zou proberen intimideren.
“Kom nu, inspecteur,” zei Poenie, “zoals ik al zei: wij werken op basis van vertrouwen. Vertrouwen is een tweerichtingsstraat, toch?”
“Natuurlijk. Daarover gesproken: u sprak consul Ter Linden de dag voor zijn dood. Waarover ging dat gesprek?”
Poenie lachte: “Perenconfituur, natuurlijk!”
